Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram, “İtalya’da yapılan bir çalışmada, araştırmacılar belli merkezlerden dış ortamdaki hava kirleticisi partikülleri topladı ve o partiküllerin koronavirüs taşıdığını gösterdi.” dedi.

Prof. Dr. Hasan Bayram, yapılan araştırmaların hava kirliliğindeki partiküllerin koronavirüs taşıdığını gösterdiğini belirterek, dış ortamlarda mutlaka maske takılması gerektiğini söyledi.

Prof. Dr. Hasan Bayram, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yapılan araştırmaların, kapalı ortamlarda öksürük, sesli konuşma, gülme gibi eylemler sırasında açığa çıkan damlacıkların ortama yayılabildiği ve belli bir süre havada asılı kalabildiğini gösterdiğine dikkati çekti.

Bu yöndeki araştırmaların açık alanlar için de yapıldığına değinen Bayram, bu çalışmalarda havadan toplanan partiküllerde çeşitli mantar, bakteri, virüs ve antijenlere rastlandığının altını çizdi. Tayvan’da 2010’da yapılan bir çalışmada, çölden gelen toz fırtınalarının olduğu dönemde partiküllerde Influenza-A virüsü olduğunun saptandığını kaydeden Prof. Dr. Bayram, “Son olarak İtalya’da yapılan bir çalışmada araştırmacılar, belli merkezlerden hava kirleticisi partikülleri topladı ve o partiküllerin koronavirüs taşıdığını gösterdiler.” dedi.

Bu partiküllerin hastalığa yol açabileceği konusunun henüz kanıtlanmadığının altını çizen Prof. Dr. Bayram, şöyle konuştu:

“Şimdi bilim insanları bunu göstermeye çalışıyorlar. Çünkü partiküllerde virüsün olması, hastalığın o yolla yayılabileceği şüphesini doğuruyor. Virüs havada partikül üzerinde bir yerlere taşındığında eğer güneşe maruz kalırsa ya da uzun süre havada asılı kalırsa aktivitesini yitirebilir ama partiküllerin yüzeyine yapıştı, o sırada rüzgarın etkisiyle hızla yayıldı ve 10 dakika içinde canlılığını yitirmeden birileri o partikülleri teneffüs ettiyse o zaman hastalık bulaşabilir. Hele dış ortamda, insanların kalabalık, toplu dolaştıklarını düşünürsek, özellikle İstanbul gibi kalabalık kentlerde, durakta beklerken, sokakta yürürken, caddelerde, parkta bu bulaşma türü ihtimal dahilinde. Bütün bunlardan şöyle bir net sonuç çıkarılabilir: Dış ortamda risk iç ortama göre daha düşük ama bu, riskin sıfır olduğu anlamına gelmiyor. Hele toplu hareket edilen, mesafenin yakın olduğu yerlerde bu risk çok daha yüksek. Dış ortamda da mutlaka iç ortam gibi maske takmak lazım.” 

Hava kirliliği virüs ve bakterilerin yapışmasına zemin hazırlıyor

Kovid-19’un ağır seyrettiği ve aynı zamanda hava kirliliğinin de yoğun olduğu Çin’in Wuhan kenti ve İtalya’nın Lombardia bölgelerini örnek gösteren Prof. Dr. Hasan Bayram, hava kirliliğinin koronavirüsün yayılımına katkı sunabildiğini söyledi.

Partiküler madde, ozon, azot dioksit, kükürt dioksit, ağır metaller gibi hava kirleticilerinin vücuda alındıklarında akciğerler yoluyla tüm vücuda yayılabildiğini kaydeden Bayram, “Hava kirleticileri sadece ilk temas ettikleri akciğerler ve solunum yolları değil, kana karışarak başta kalp ve beyin olmak üzere bütün sistemleri etkileyebilmekte.” ifadelerini kullandı.

Hava kirleticilerinin akciğerler ve solunum yollarının savunma ve temizlenme kapasitesini de olumsuz etkileyebildiğine işaret eden Prof. Dr. Hasan Bayram, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Hava kirleticiler, hava yolları ve akciğerlerde bir tür iltihaplanma ve hücre hasarına yol açıyor. Hasarlanan yüzeylere virüsler ve bakteriler daha kolay yapışabiliyor. Deneysel olarak yapılan çalışmalarda, hava kirliliğine maruziyet sonrasında bu hücrelerin yüzeyinde bir takım virüslerin tutunabildiği reseptör dediğimiz yapılar ortaya çıkıyor. Bu reseptörler, virüslerin yapışma bölgesi olarak rol oynuyor. Dolayısıyla hava kirleticileri, hava yollarında hücre düzeyinde yaptıkları değişikliklerle virüslerin, bakterilerin yapışmasını kolaylaştırıyor.”

Her gün 1 milyondan fazla misafirine hizmet veren Shell &Turcas, kalitesiyle güven veren Shell Select marketleri ile perakende sektörüne de öncülük etmeye devam ediyor.2013 yılında Shell Select marketlerine yatırım yapmaya başlayan Shell &Turcas, aradan geçen 7 yılda, 58 şehirde 500 noktaya ulaştı.  

Dünyanın önde gelen enerji şirketlerinden biri olmanın yanı sıra 44 binden fazla satış noktası ile tek marka altındaki en büyük perakende şirketi olan Shell, her gün misafirlerine en kaliteli ürün ve hizmetleri sunmak için çalışmalarına devam ediyor. Türkiye’nin dört bir yanına yayılmış 1.000’i aşkın istasyon ağında her gün 1 milyondan fazla misafire, yılda 10 milyon farklı araca akaryakıt, madeni yağ ve akaryakıt dışı ürün ve hizmet sunan Shell&Turcas, akaryakıt sektöründe birçok ilke imza atıyor. Misafirlerinin zamanlarını verimli bir şekilde kullanmalarına yardımcı olup hayatlarını kolaylaştırmak ve yolculuklarını daha iyi hale getirmek hedefiyle yatırımlarına devam eden firma bu sene, 500. Shell Select marketini açarak sektörüne perakende alanında da öncülük etmeye devam ediyor.

Emre Turanlı: “Kalitesiyle güven veren 500 Shell Select var.”

Yeni nesil market formatı Shell Select marketlerinde,Shell’in kendi ürünleri de dahil olmak üzere 11 farklı kategoride 1500’den fazla ürün sunuluyor. Misafirlerinin yolculuklarına değer katmayı amaçlayan Shell &Turcas, Shell Select marketlerde sunduğu ürünlerini misafirlerinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştiriyor. Misafirlerinin sadece akaryakıt almak için değil, farklı ihtiyaçlarını da karşılayabilecekleri bir alan olmak için sürdürdükleri çalışmaların sonuçlarını olumlu bir şekilde aldıklarını belirten Shell &Turcas CEO’su Emre Turanlı “Shell &Turcas olarak 7 gün 24 saat istasyonlarımızda misafirlerimizle buluşuyoruz, onların görüşlerini dikkate alarak işimizi sürekli yeniliyor ve geliştiriyoruz. Ürünlerimizi de misafirlerimizin ihtiyaçlarını dikkate alarak geliştiriyoruz. Bugün itibariyle kalitesiyle güven veren 500 Shell Select var. Shell Select marketlerde 11 kategoride 1500 ürün yer alıyor. Özellikle kendi markamız olan “deli2go” ile çıkarttığımız ürünler misafirlerimiz tarafından çok beğeniliyor. Bunların arasında özel olarak Shell’e tasarlanan, yani kendi patentimiz olan deli2go sandviçler öne çıkıyor. Ayrıca yılda yaklaşık 2,5 milyon adet deli2go sandviç ve 3 milyonun üzerinde bardak kahve satıyoruz.”

Shell’in dünyada 44 binden fazla satış noktası ile tek marka çatısı altından dünyanın en büyük perakende şirketi olduğunda dikkat çeken Turanlı, Shell’in dünyada her gün 30 milyon misafirine hizmet verdiğini, yılda yaklaşık 150 milyon kahve, 250 milyon soğuk içecek ve 450 milyon atıştırmalık satışı gerçekleştirdiğini belirterek, sektördeki öncü konumları ile ilgili şunları söyledi: “Dünya çapında perakende alanında edindiğimiz tecrübemizi, Türkiye’de de çok iyi şekilde uygulamalarımıza yansıtmayı başardık. Bu sayede misafirlerimizin zamanlarını verimli bir şekilde kullanmalarına yardımcı olup hayatlarını kolaylaştırıyor ve yolculuklarını daha iyi hale getiriyoruz. İstasyonlarımızda, akaryakıt dışı ürün ve hizmetlerimiz ile ilgili attığımız adımlara bugün baktığımızda, sektöre ilham kaynağı olduğunu rahatlıkla söylemek mümkün. Yeni nesil market konsepti olarak misafirlerimize ve sektörümüze sunduğumuz Shell Select markası, sektörde açık arayla en yaygın premium market ağı diyebilirim. Sektörümüzdeki diğer firmalarında yakın geçmişte akaryakıt dışı ürün ve hizmetler alanına yatırımlarını arttırmış olması, 7 yıl önce bizim başlattığımız bu yolculukta ne kadar doğru adımlar attığımızı ve öncü marka olarak sektörü bir adım ileriye taşıyabildiğimizi de açıkça göstermektedir.”

Emre Turanlı: “Türkiye, Shell için öncelikli ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’ye yatırım yapmaya her zaman olduğu gibi devam ediyoruz.”

Shell &Turcas CEO’su Emre Turanlı, istasyonlarından akaryakıt alan her 2 kişiden birinin Shell Select marketlerimizi de ziyaret ettiğini söyledi: “Türkiye, Shell için öncelikli ülkeler arasında yer alıyor. Shell &Turcas olarak Türkiye’ye her zaman olduğu gibi yatırım yapmaya devam ediyoruz. Türkiye çapında 58 şehirde 500adet özel konseptli Shell Select marketimiz ile misafirlerimizin akaryakıt dışındaki ihtiyaçlarını da karşılıyoruz. İstasyonlarımızın, şehir içi ve şehir dışı tüm karayolu seyahatlerinde, anne-baba ve çocuklar dahil herkes için konforlu birer uğrak noktası olma hedefiyle yatırımlarımıza devam edeceğiz. Yıl sonuna kadar Shell Select market sayımızı 600’e çıkarmayı hedefliyoruz.”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Yavuz sondaj gemisinin Selçuklu-1 kuyusundan ümit verici sonuçlar aldığını ve bu bölgenin yakınında yeni sondajlar yapılmaya başlandığını açıkladı.

Kanuni, gemicilik hizmetlerinin yanı sıra sondaj platformu ve teknik hizmetleri de Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından yürütülen ilk Türk sondaj gemisi olarak Karadeniz’deki görevine başladı. Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda bulunan Tuna-1 lokasyonundaki doğal gaz keşfi, Türkiye’nin son birkaç yıldır denizlerde yoğun şekilde yürüttüğü sismik arama ve sondaj faaliyetlerinin ilk somut meyvesi oldu.

Türkiye Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda bulunan Tuna-1 lokasyonunda bu yılın derin denizlerdeki en büyük doğal gaz keşfini gerçekleştirirken, bu alanda tarihindeki en büyük keşfi de yaptı. Fatih sondaj gemisinin 20 Temmuz’da Tuna-1’de başladığı sondajda 320 milyar metreküplük gaz rezervine ulaşıldı.

Daha sonra 85 milyar metreküplük ilave rezervle keşfedilen gaz miktarı 405 milyar metreküpe yükseldi. Bu miktar “üretilebilir” rezerv olarak kayıtlara geçerken, Fatih sondaj gemisi Tuna-1 kuyusunun 3,8 kilometre kuzeybatısında bulunan Türkali-1 kuyusunda ilk değerleme sondajına başladı. Fatih’in Türkiye’nin açık denizlerdeki ilk değerleme kuyusu Türkali-1’deki çalışmalarını yaklaşık 2 ay içinde bitirmesinin ardından, Kanuni sondaj gemisi de aynı kuyuda 2 ay sürmesi öngörülen ilk kuyu tamamlama işlemini gerçekleştirecek.

Türkiye’nin Karadeniz’deki faaliyetleri kapsamında yaklaşık 40 kuyu açılacak.

Kanuni, milli olarak sertifikalandırılan ilk gemi

Haydarpaşa Limanı’ndan 13 Kasım’da Karadeniz’e doğru yola çıkan Kanuni sondaj gemisi, TPAO’nun hayata geçirdiği millileştirme çalışmaları kapsamında tamamen milli olarak sertifikalandırılan ilk gemi olarak göreve başlayacak.

Gelecek yılın ilk aylarında Karadeniz’deki ilk görevine başlayacak olan Kanuni, gemicilik hizmetlerinin yanı sıra, sondaj platformu ve teknik hizmetleri de TPAO tarafından yönetilen ilk Türk sondaj gemisi olacak.

Münhasır ekonomik bölgenin yüzde 18’i tarandı

Şu ana kadar, Karadeniz’in 180 bin kilometrekarelik Türkiye Ekonomik Münhasır Alanı içinde yer alan bölgesinin yaklaşık 33 bin kilometrekarelik kısmı (yüzde 18) 3 boyutlu sismik çalışmalarla tarandı.

Öte yandan, 10 bin 700 kilometrekare büyüklüğe sahip olan Sakarya Gaz Sahası’nda ise halihazırda 2 bin 200 (yüzde 20) kilometrekarelik alanda sismik arama çalışmaları tamamlandı. Türkiye, taranan bu bölgenin 225 kilometrekarelik bölümünde doğal gaz rezervlerine ulaştı.

Sakarya Gaz Sahası’nın kalan 8 bin 500 kilometrekarelik alanında yapılacak üç boyutlu araştırmalardan gelecek yılın ilk yarısında ilk sismik veriler toplanacak. Böylece, alınan veriler ışığında sahada keşif amaçlı yapılacak yeni sondajlara ilişkin karar verilecek.

Doğu Akdeniz’de 3 gemi faaliyette

Karadeniz’deki sondaj çalışmalarının yanı sıra Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığında kalan bölgede 2 sismik ve bir sondaj gemisi faaliyetlerini yürütüyor. Bu kapsamda, Oruç Reis sismik araştırma gemisi Antalya Kaş açıklarında yer alan Demre-1 lokasyonunda 6 bin 822 kilometrelik iki boyutlu veri topladı.

Kıbrıs açıklarındaki Batı Güzelyurt-1 lokasyonunda üç boyutlu sismik araştırmalarına devam eden Barbaros Hayrettin Paşa gemisi ise bugüne kadar 195 bin 525 kilometrelik alanı taradı. Yavuz sondaj gemisi ise Kıbrıs adasının güney batısında yer alan Selçuklu-1 kuyusundaki sondajını 6 bin metrede tamamladı ve Mersin Taşucu Limanı’nda geminin bir sonraki sondajı için bakım çalışmaları yapılıyor.

VVER-1200 reaktörleriyle donatılmış olan Belarus NGS’nin 1. ünitesi, minimum kontrol gücü seviyesine getirildi. Fisyon zincirleme tepkimesini devam ettirmeye yetecek seviyede çalışan bir reaktörde nötron akışı gözlemlendiğinde, minimum kontrol gücü seviyesine ulaşılıyor. 

Minimum kontrol gücü seviyesine ulaşmak, fiziksel olarak işletmeye alınma prosedürünün son aşaması olarak kabul ediliyor. Bu işlem, personelin gerekli tedbirleri güvenli bir şekilde almasına ve reaktör çekirdeğinin fiziksel özelliklerinin tasarım gereksinimleriyle örtüşüp örtüşmediğini anlamaya olanak sağlıyor. Uzmanlar, reaktörün ilk yakıt dolumunun nötronlarla ilgili özelliklerine ilişkin 50’den fazla fiziksel deney yapıyor. Bunların yanı sıra reaktörün tüm izleme ve güvenlik sistemlerinin emniyeti de, uzmanlar tarafından deneylerle doğrulanıyor. 

Bu deneylerin sonuçları, güç verme işlemini onaylayacak olan Belaruslu nükleer gözlemci kuruluş Gosatomnadzor’a iletilecek. Sonuçlar tatmin edici bulunur ve onay alınırsa, reaktörün gücü kademeli olarak artırılarak ünite güç verme işlemine hazırlanacak.