Reckitt-Benckiser markalarından Finish sponsorluğunda gerçekleşen “Suyun Geleceği” oturumunda tüm dünya için hayati bir kaynak olan suyun toplum ve insan için önemi ve geleceği masaya yatırıldı.

Türkiye Su Enstitüsü Proje Geliştirme ve Uygulama Koordinatörü Doç. Dr. Aslıhan Kerç, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin su kaynaklarına da yansıdığını söyledi. Kerç, “Su kaynakları başta yağış rejimi olmak üzere iklim değişikliğinden büyük oranda etkileniyor. Kimi zaman aşırı kimi zaman azalan yağışlar su kaynaklarını baskılıyor. Su kıtlığı uzun yıllardır gündemdeydi ama son zamanlarda daha gözle görünür bir hal aldı. Örneğin su rezervlerimizin ne kadar dolu olduğu artık gündemimizde önemli yer tutuyor. Bu tüm dünyada böyle. Kişi başı yenilenebilir su miktarı 1000 metreküpün altına düşerse biz buna su kıtlığı diyoruz. Türkiye’de bu rakam 1350 metreküp civarında. Kıtlık değil ama stres altındayız” dedi.

Sağlık ve Çevre Birliği HEAL’in ‘Türkiye’de Kronik Kömür Kirliliği’ raporuna göre kömürlü termik santrallerin neden olduğu hava kirliliğinin yarattığı sağlık sorunları, Türkiye’ye yılda 53 milyar TL’ye mal oluyor. Bu ise toplam sağlık harcamalarının yüzde 27 sini oluşturuyor. Aynı zamanda bu sağlık sorunları 1,4 milyon iş günü kaybına yol açıyor.

Sağlık ve Çevre Birliği HEAL (Healthand Environment Alliance) tarafından 4 Şubat Dünya Kanser Günü’nde yayınlanan ‘Türkiye’de Kronik Kömür Kirliliği: Kömürün Sağlık Yükü ve Kömür Bağımlılığını Sonlandırmak’ raporu, termik santrallerden kaynaklı hava kirliliğinin yarattığı sağlık sorunları ve bunun mali yüküne dikkat çekiyor. Türkiye’de santral bazında sağlık etkilerini ve buna bağlı maliyetleri hesaplayan ilk çalışma olan rapor, kömür santrallerinin yarattığı kirliliğin her yıl 53.6milyar TL’ye yakın sağlık maliyetinin olduğunu ortaya koyuyor.

2019’da Türkiye’de işletmede olan linyit, taş kömürü veya asfaltit kullanan 28 adet büyük elektrik santralini (100 MW ve üzeri kurulu güce sahip) inceleyen raporun başyazarı, HEAL Türkiye Sağlık ve Enerji Politikaları Kıdemli Danışmanı Funda Gacal, “2019’da Türkiye’nin sağlık harcamaları 201 milyar TL olarak açıklandı. Bu meblağının yüzde 27’si ise kömür kaynaklı sağlık sorunlarına harcandı” diyor.

Rapora göre ayrıca, santrallerin yarattığı hava kirliliğinin Türkiye ve 70’ten fazla ülkeye toplam maliyetinin yaklaşık 99 milyar TL olduğu tahmin ediliyor.

11 MİLYON 300 BİN HASTA GEÇİRİLEN GÜN

Kömürlü termik santraller pek çok kronik ve akut hastalığın nedeni. 2019’da bu santraller Türkiye’de 26 bin 500 çocuk bronşit vakası, 3 bin erken doğum, 3 bin 230 yetişkin bronşit vakası, bununla birlikte 11 milyon 300 bin hasta geçirilen güne ve hastalık nedeniyle 1,4 milyon iş günü kaybına neden oldu.

GÜNDE 13 KİŞİ HAVA KİRLİLİĞİNDEN ÖLÜYOR

Kömürlü termik santrallerin yol açtığı erken ölümler de raporun temel bulguları arasında yer alıyor. Buna göre, 2019 yılında bu santraller yaklaşık 5 bin erken ölüme neden oldu, yani günde ortalama 13 kişi kömürün yarattığı kirlilik nedeniyle hayatını kaybetti. Türkiye’de elektrik üretiminin kömürden sağlanmaya devam ettiğini belirten Funda Gacal, sözlerini şöyle sürdürüyor: “19 GW’lık mevcut kurulu kömür gücüne ek olarak toplam 33 GW’lık 30 yeni kömürlü termik santral projesi bulunuyor. Bu santrallerin ortalama ömrü en az 40 yıl. Bu nedenle, her bir yeni kömürlü termik santral yıllar boyunca insan sağlığına zarar veren bu emisyonlarda kilitlenmeye yol açacak. Bu durum, diğer sektörlerin hava kirletici emisyonlarını azaltma çabalarını da boşa çıkarır.”

FİLTRE TEK BAŞINA ÇÖZÜM DEĞİL

Raporun başyazarı Gacal, filtre sistemlerinin de çözüm olmadığını söylüyor: “Hava kirliliğine yol açan kömürlü termik santrallerin bazılarının filtreli olduğunu tespit ettik. Ama en iyi filtre sistemleri dahi bacalardan yayılan hava kirleticilerini yalnızca bir noktaya kadar azaltabildikleri için kronik hava kirliliğine çözüm olmuyor. Filtreler ayrıca CO2 salınımını engellemiyor, yani kömürün iklim değişikliğini tetiklemedeki rolünü azaltmıyor. Filtrelerin yanı sıra kömür türü, enerji içeriği ve kazan teknolojisi de bacalarından salınan hava kirletici emisyonları etkiliyor. Ayrıca baca çapı ve yüksekliği gibi, baca tasarım unsurları kirliliğin dağılımında rol oynuyor.”

ÇÖZÜM ‘SAĞLIKLI ENERJİ’YE GEÇİŞ

Çalışma, Türkiye’de kömürlü termik santral emisyonlarından kaynaklanan sağlık ve iklim maliyetlerinin enerji politikaları oluşturma süreçlerinde dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği’nden (HASUDER) Yrd. Doç. Dr. Melike Yavuz da bu ihtiyacın altını çiziyor: “Bilgi akışının sağlanması, şeffaf bir diyalog kurulması ve sağlık etki değerlendirmesi yapılabilmesi için, kömürlü termik santraller başta olmak üzere tesis bazında hava ve suyu kirleten tüm emisyon verilerinin kamuya açılması gerekiyor. Sağlık ve tıpta uzmanlık kuruluşları kömür ve enerji üretiminin sağlık üzerindeki etkileri ve maliyetleri konularında her zamankinden daha çok endişe duyuyor. Karar vericiler de bu tartışmalarda yer almalı, sağlık etkilerini değerlendirmek için elini taşın altına koymalı.”

Raporda politika yapıcılara öneriler şöyle sıralanıyor:

» Mevcut ve eskimiş kömürlü termik santrallerin en kısa sürede kapatılması ve yenilerinin inşa edilmemesi.

» Sağlık ve çevre etki değerlendirmeleri ile bilinçli enerji seçimleri yapılması.

» Elektrik sektöründen kaynaklanan emisyonların şeffaf bir şekilde raporlanarak veri şeffaflığının artırılması ve bunların bilimsel olarak değerlendirmesine izin verilmesi.

» Sağlık istatistikleri ve ilçe düzeyinde de hastalık vakalarına ilişkin istatistiklerin kamuoyuyla paylaşılması.

» Ekonomi, enerji ve çevre mevzuatları ve stratejilerini birbirleriyle ilişkilendirilerek enerji sektörü planlamasının geliştirilmesi, uzmanların ve halkın katılımına izin verilerek şeffaflığın artırılması.

» Sürdürülebilir yenilenebilir enerji ve enerji tasarrufu biçimlerinin tercih edilmesi.

» Paris İklim Anlaşması’nın onaylanması ve iddialı bir Ulusal Katkı Beyanı (NDC) ile yenilenebilir enerji kaynaklarının paylarının artırılmasına dair hedeflerin belirlenmesi.

Raporda ayrıca enerji, iklim ve temiz hava konularının görüşülüp, karara bağlandığı yerlerde Sağlık Bakanlığı ve sağlık aktörlerinin yer alması gerektiğine vurgu yapılıyor.

Uludağ Ekonomi Zirvesinde bugün gerçekleştirilen ‘Enerjide Yeni Dengeler’ panelinde konuşan Sanko Enerji CEO’su Hakan Yıldırım, ‘’Dünyamızı şekillendiren iki önemli mega trend var; iklim değişikliği ve dijitalleşme. İklim değişikliği ile mücadelede insanlığın elindeki en önemli enstrüman,yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesidir” dedi.

Kişi, kurum ve ülke stratejilerinin megatrendler etrafında şekillendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Yıldırım, “Bana göre dünyada iki tane megatrend var. Biri iklim değişikliği diğeri ise dijitalleşme. İklim değişikliğinde insanlığın elindeki en önemli enstrümanlardan birisi yenilenebilir enerji. Kurum olarak nerede olmak istediğimizi bu iki megatrende göre şekillendirmek zorundayız. Başka bir seçeneğimiz yok” diye konuştu.

Tüm dünyayı etkisi altına Covid-19salgını nedeniyle 2020’nin zor bir yıl olduğunu belirten Hakan Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü: “2020 bizim için ilginç ve zor bir yıl oldu. Zorlu süreçler, üstesinden gelebilenler için öğrenme, kendini yenileme, dersler çıkarma ve yeni kabiliyetler elde etme aracıdır.“

Galata Wind sponsorluğunda gerçekleşen “Enerjide Yeni Dengeler” oturumunda Türkiye’nin ve enerji piyasasındaki rolü ve bu alandaki beklentiler,Türkiye’nin dev enerji şirketlerinin üst düzey yöneticileri tarafından ele alındı.

Global Resources Partnership Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü’nün moderatörlüğündeki panele SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkan Anar Mammadov, Enerji Ticareti Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Doğan Enerji CEO’su Burak Kuyan, Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, Sanko Enerji CEO’su Hakan Yıldırım ve Zorlu Enerji CEO’su Sinan Ak katıldı.

Mammadov: Pandemiyle petrokimyanın önemi arttı, Türkiye bu alanda çok büyük bir pazar

Salgında en çok etkilenen sektörlerden birinin enerji sektörü olduğunu söyleyen SOCAR Türkiye Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkan Anar Mammadov, “Tarihte görülmeyen bir krizden geçtik. Tedarik zincirleri kırıldı, rafineriler üretim kıstı, sektör olumsuz etkilendi. Ancak bu dönemde maske dahil pek çok malzemenin üretimde kullanılan petrokimya ürünleri büyük önem kazandı. Bu durum müşterilerimizin ihtiyaçlarını karşılamak için farklı bakış açıları geliştirmemize neden oldu. Örneğin jet yakıtına talep sıfırlanınca biz bunu yüzde 100 motorine çevirdik, çünkü Türkiye’de bu alanda açık vardı. Burada Star Rafineri entegrasyonunun büyük faydasını gördük. Star Petkim entegrasyonuyla üretimi geçen yılın üzerinde kapattık. En büyük fırsatları petrokimya endüstrisinde görüyoruz, Türkiye bu alanda çok büyük ve önemli bir pazar” dedi.

Enerji Ticareti Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Doğan Enerji CEO’su Burak Kuyan, Galata Wind olarak sadece yenilenebilir enerjide varlık göstereceklerini taahhüt ederek, global arenada da alternatif yenilenebilir enerji teknolojilerine yatırım yapacaklarından bahsetti. Hem Türkiye’de hem yurtdışında büyüme hedefleri olduğundan bahsederek, “Halka arza hazırlandığımız Galata Wind Enerji A.Ş. ile bir yandan yenilenebilir enerji kaynakları tarafında yeni projeler ile yurt içinde ve yurt dışında büyümeyi hedeflerken bir yandan da dağıtık ve alternatif enerji teknolojilerine yatırım yapmak konusunda çalışmaya devam ediyoruz.  Bizim bu ülkeye olan inancımız hiçbir zaman bitmeyecek, yatırımlarımızı yapmaya devam edeceğiz. Doğamız gereği sürdürülebilirliğe ve geleceğe odaklanıyoruz. Yenilenebilir enerjinin gelecek için önemli bir var olma unsuru olduğunu gördük. 2030 yılında bu alanda global ölçekte söz sahibi olan bir şirkete dönüşme vizyonuyla hareket ediyoruz” dedi.

Dünyanın en önemli zemin üreticilerinden Fransız Gerflor, Türk şirketi Yaktaş İnşaatın hakim hissedarı oldu.

Esnek zemin kaplama tasarım ve üretiminde bir dünya lideri olan Gerflor, bugün Türkiye’deki varlığını genişletme yolunda önemli bir adım atarak Türk firması Yaktaş’ı satin aldığını duyurdu.

Bu anlaşma, ünlü Fransız markasının 20 senelik tek yetkili distribütörü ve 26 yıllık partneri olan Yaktaş İnşaatın artık zemin kaplama endüstrisinde bir dünya lideri olan Gerflor Grubuna  katılmasını sağlamaktadır. Gruba dahil olan ve grup içerisinde geliştirilen ünlü markalar arasında Taralay®, Taraflex®, Mipolam®, DLW®, Connor Sport®, Sport Court®, SPM®, Romus®, Gradus® yer almaktadır.

Gerflor Türkiye, bundan sonra Gerflor’un tüm dünyadaki başarılı varlığından, yenilikçi kabiliyetlerinden ve müşteri destek hizmetlerinden faydalanacaktır. Gerflor Türkiye, bu uzmanlığın sağladığı avantajlarla Türkiye’deki aktivitelerini ve marka farkındalığını daha da  geliştirecektir.

Bu anlaşma, Geflor’un esnek zemin kaplama sektöründe coğrafi varlığını genişletmesine devam etmesini sağlayacaktır. Bu aktiviteler, Gerflor’un Türk müşterilerine sağlık, eğitim, ofis, spor, mağaza, endüstri gibi birçok alanda daha geniş çaplı çözümler sunmasına imkan sağlayacaktır.

İmzaların ardından açıklamada bulunan Gerflor SAS CEO’su Bertrand Chammas şunları söyledi: “Bu anlaşma ile denizaşırı faaliyetlerimizi bir adım daha öteye taşımış ve Gerflor’un daha iyiye evrilmesi için yeni bir fırsat yakalamış olduk. Uzun bir geçmişe sahip, firmamıza bağlılığını ispat etmiş olan distribütörümüz ve deneyimli ekibinin grubumuza katılmasından son derece memnunuz.”

Rüzgar enerjisi, enerji üretiminde günlük bazda ilk kez %20’nin üzerine çıktı.

Tüm zamanların en yüksek değerine ulaşılmasında özellikle rüzgar türbinlerine gerçekleşen hizmetlerin başarısına dikkat çeken Ülke Enerji Genel Müdürü Ali Aydın, rüzgar enerjisi alanında marka ülke olmak için atılması gereken adımları sıralıyor. Son 10 yılda gerçekleştirilen büyük atılımlarla en güvenilir enerji kaynağı olarak görülmeye başlayan rüzgar enerjisi, ülkemizde rekorlarla esiyor. Rüzgar enerjisinin yükselişi, doğru orantıda santrallerin de büyümesine ve çok sayıda rüzgar türbininin kurulması anlamına geliyor. Günlük bazda rekor enerji üretimini elde eden rüzgarın başarısının arkasında ise Avrupa’yı dahi kıskandıracak servis ve bakım hizmetlerinin yattığını aktaran Ülke Enerji Genel Müdürü Ali Aydın, rüzgar enerjisi sektöründe marka ülke olmanın ve Türkiye’nin bu alandaki gelişim gösteren potansiyelini ortaya sermenin yatırımcıların tercih sebebi olacağına dikkat çekiyor.

İlk Kez %20’nin Üzerinde Üretim Gerçekleşti

Enerjide dışa bağımlılığını azaltmak isteyen Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik politikalarının meyvelerini toplamaya başlıyor. Özellikle elektrik üretimindeki payı 2020 yıl genelinde %8,44’ü bulan rüzgar enerjisi, kırdığı rekorlara bir yenisini daha ekledi. 167.019 MWh üretim gerçekleştirerek günlük bazda tüm zamanların en yüksek enerji üretimine ulaşan rüzgar enerjisinin potansiyeline dikkat çeken Ali Aydın, rüzgar enerjisi sektörünün tüm paydaşlarıyla topyekûn hareket etmesinin bugünkü tarihi sonuçlara ulaşmada önemli paya sahip olduğunu aktarıyor. Rüzgarın enerjiye dönüşmesi için en önemli unsurlardan olan türbinlere yönelik gerçekleştirilen servis hizmetlerinin ise bu başarının gizli kahramanlarından olduğunu belirten Ali Aydın, türbinlerin sağlığı için verilen mücadeledeki kararlığın bugünkü sonuçların elde edilmesini kolaylaştırdığını belirtiyor.

Rüzgar Enerjisinde Marka Ülke Olmak İçin Atılması Gereken Adımlar

Dünyada rüzgardan elde edilen elektrik üretiminde ilk 10 rüzgar ülkesi arasında gösterilen ve Avrupa’da kurulu rüzgar gücü olarak 7. sırada yer alan Türkiye’nin rüzgar enerjisi alanında marka ülke olma potansiyelinin çok güçlü olduğunu ifade eden Ali Aydın, özellikle RES’lere yönelik verilen hizmetlerde Avrupa standartlarının dahi önünde olduklarına vurgu yapıyor. Rüzgar enerjisi sektöründe atılacak gerekli adımlarla Türkiye’nin bu alandaki marka ülke olmasının kolaylaşacağını aktaran Aydın, bu yoldaki stratejik yol haritasını şu şekilde sıralıyor.

1. Rüzgar enerjisi daha fazla görünürlük kazanmalı. Rekabetçi bir sektöre sahip olduklarını aktaran Ali Aydın, ülke olarak rüzgar enerjisindeki konumu ve görünürlüğü netleştirmek ve tutarlı akış planlarına sahip olmakla birlikte her aşamada katma değer üretecek çalışmaların gerçekleşmesi gerektiğini belirtiyor.

2. İstikrarlı duruş korunmalı. İstikrar ve öngörülebilirlik sektör oyuncuları için çok önemli. Hem paydaşların hem de devlet kanadının bu konuda taviz vermeden yatırımcılara uygun zemini sağlaması gerekiyor.

3. Fiyatlandırmalarda doğru politikalar izlenmeli. Maliyetler ve fiyatlandırmalar konusunda devletlerin izledikleri politikaların engelleyici değil, büyümeyi destekler nitelikte olması çok önemli. Rekabet ortamına uygun atılacak adil adımlar rüzgar enerjisinde önemli kazançlar sağlayacaktır.

4. Operasyon ve hizmetlerde kalite prosedürü oluşturulmalı. Avrupa standartlarının ötesinde kaliteli hizmet verebilmenin ve teknolojik ilerlemenin devamlılığının sağlanması kalite prosedürleri ile güvence altına alınmalı. Özellikle bu alanda Ülke Enerji olarak güçlü bir imaja sahip olduklarını ifade eden Ali Aydın, rüzgar enerjisi sektöründeki diğer tüm paydaşların da buna sahip çıkması gerektiğini belirtiyor.

5. Hızlı ve güvenilir süreçlere sahip olunmalı. Birçok iznin alınması gerektiği alanda bürokrasinin çerçevesi yeniden belirlenmeli. Hem yatırımcılara hem de enerji ihtiyacımıza yönelik önemli adımların atıldığı rüzgar enerjisi alanında yetkili karar mercilerinde ve süreçlerin akışında daha güçlü bir yapının oluşması gerekiyor.

Emtia ve navlun fiyatlarındaki astronomik yükselişlere lojistikteki temin krizinin eşlik etmesi, ihracatçıyı sıkıntıya sürükledi.

TETSİAD Başkanı Hasan Hüseyin Bayram, “İhracatçının önündeki engeller kalkarsa 2021 hedeflerine kolaylıkla ulaşılır” dedi. Döviz kurlarındaki istikrarsızlık, emtia ve navlun fiyatlarındaki anormal artışlar ve temin krizi ile birlikte özellikle tekstil ihracatçıları, ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kaldı. Türkiye Ev Tekstili Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TETSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Hüseyin Bayram, 2021 ihracat hedeflerine ulaşabilmenin, bu engelleri kaldırmakla mümkün olabileceğini açıkladı.

Temin süreleri çok uzuyor

Küresel pazarda emtia ve navlun fiyatlarının anormal oranlarda arttığını yanı sıra lojistikte tedarik-temin sürelerindeki krizin giderek tırmandığına da dikkati çeken Hasan Hüseyin Bayram, “Sıkıntılı süreç devam ediyor. Döviz kurlarındaki düzensizliğin yanı sıra firmaların konteyner bulmakta zorlanması ve bu hizmet için yüksek fiyatların zikredilmesi, ithalat ve ihracat yapmak isteyen firmaları zorlayan başlıca konular. Navlun fiyatlarındaki yükseliş ve hammadde temin sürelerinin uzaması, alt sektörleri haliyle zorluyor. Konteyner fiyatlarındaki artış ve konteyner teminindeki sıkıntılar, ihracatçılarımızın işlerini sekteye uğratıyor. Ekonomi yönetimimizin belirlediği hedeflerin gerçekleşmesi için ihracatçıların desteklenip, yüreklendirilmesi gerekiyor. İhracatçıyı destekleyecek yapısal reformlar ve kronikleşmeye başlayan belli başlı sıkıntıların giderilmesi şart. Devlet, sanayici ve ihracatçı işbirliği ile bugünleri atlatabileceğimize olan inancımız tam” ifadelerini kullandı.