Küresel enerji dönüşümünün kritik bir kavşağında, nükleer enerjinin geleceği için finansman stratejileri, BRICS birliği bünyesindeki Atom Enerjisi Platformu’nun ikinci uzman oturumunda mercek altına alındı. Brezilya’nın hareketli şehri Rio de Janeiro’da, NT2E fuarı kapsamında gerçekleştirilen “Atom Enerjisi Alanındaki Projelerin Finansman Araçlarının Gelişimi Perspektifleri” başlıklı oturum, Brezilya ve Rusya arasındaki nükleer ortaklığın güçlendirilmesine yönelik girişimlerin doğal bir devamı niteliğindeydi.
Küresel Katılımla Finansmanın Önemi Vurgulandı
Oturuma, Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom temsilcilerinin yanı sıra, Çin’den CNNC, Brezilya’dan ABDAN ve Diamante Geração Energia, İran’dan NPPD, Bolivya’dan ABEN ve Güney Afrika’dan ESKOM ile NECSA gibi önde gelen uluslararası şirket ve kuruluşların temsilcileri katılım gösterdi. Bu geniş katılımcı yelpazesi, nükleer enerji projelerinin uygulanması için finansal araçların geliştirilmesinin, BRICS üye ülkeleri ve ortak devletler için ortak bir öncelik olduğunu açıkça ortaya koydu.
Katılımcılar, iklimsel ve sosyal hedeflere ulaşmayı amaçlayan uzun vadeli yatırımlara uluslararası kalkınma bankalarının ve ulusal finans kuruluşlarının artan ilgisini değerlendirirken, nükleer projelerin finansmanının küresel enerji güvenliği ve sürdürülebilirlik hedefleri için ne denli hayati olduğunu vurguladılar.
BRICS Atom Enerjisi Platformu Baş Koordinatörü Elza Pule, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Mevcut küresel ortamda finansman konusu özel bir önem kazandı” ifadeleriyle durumun ciddiyetini özetledi. Pule, geçtiğimiz yıl Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Nükleer Enerji Ajansı tarafından sunulan bir rapora atıfta bulunarak, “Bu raporda, tedarik zincirlerinin hazır oluşu ve nitelikli insan kaynaklarının bulunması ile birlikte finansman, nükleer enerji projelerinin başarılı bir şekilde uygulanmasının önündeki temel engellerden biri olarak gösterildi. Atom enerjisi teknolojilerinin geliştirilmesi için finansal araçlar konusu, nükleer enerjiyi kendi enerji dengelerine dahil etmeyi planlayan ülkeler için kilit öneme sahip” diyerek, finansman modellerinin geliştirilmesinin stratejik bir gereklilik olduğunu belirtti.
Rosatom’dan Aşamalı Finansman Modeli Önerisi
Oturumda Rosatom temsilcileri de aktif rol alarak, nükleer projelerin finansmanında daha esnek ve aşamalı bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğini savundular. Rosatom temsilcisi, “Bu anlaşmalar aşamalara ayrılmalı ve her aşamada farklı finansman araçları kullanılmalı” diyerek, projelerin başlangıç risklerinin minimize edilmesi ve uzun vadeli sürdürülebilirliğin sağlanması için çeşitlendirilmiş finansman mekanizmalarının önemine dikkat çekti.
Rosatom temsilcisi Stanislav Shpakovskiy ise, projenin ilk yıllarında ortaya çıkan temel risklerin bertaraf edilmesinde, özellikle kalkınma bankaları aracılığıyla sağlanan, 15 yıl ve üzeri geri ödeme sürelerine sahip altyapı kredilerinin kritik bir rol oynadığını vurguladı. Shpakovskiy, “Genel olarak, sektör, nükleer enerjinin de dahil olduğu ‘enerji geçişi’ projelerinin finansmanına verilen önceliğin artmasıyla, finans sektörünün nükleer projelere ilgisinin artmasını bekliyor. Bu ilgi, küçük ölçekli nükleer santraller (SMR’ler) gibi gelecek vadeden bir alanı da kapsıyor” diyerek, nükleer enerjinin küresel enerji portföyünde artan yerini ve yatırımcıların bu alana yönelimini işaret etti.
BRICS Atom Enerjisi Platformu’nun bu oturumu, nükleer enerji projelerinin sadece teknolojik ve güvenlik boyutlarını değil, aynı zamanda ekonomik sürdürülebilirliklerini de ele alma gerekliliğini gözler önüne serdi. Finansman mekanizmalarının geliştirilmesi, nükleer enerjinin küresel enerji dönüşümündeki potansiyelini tam anlamıyla ortaya koyması ve iklim hedeflerine ulaşmada kilit bir çözüm sunması açısından hayati bir adım olarak kabul ediliyor. Bu tür platformlar, farklı ülkelerden uzmanların bir araya gelerek ortak çözümler üretmesi ve nükleer enerjinin geleceğini şekillendirmesi için önemli bir zemin oluşturmaya devam edecek.
