ABD ve birinci derecedeki stratejik dostlarının en büyük amaçlarının, kısacası “enerji” diye adlandırılabilecek gücün peşinde olduğu, buna mukabil Çin, Rusya ve İran gibi ülkelerin de, petrol, gaz ve su gibi değerleri kaptırmamanın mücadelesini verdikleri görülüyor.

Bu arada, petrol ve gaz gibi nadide kaynaklara sahip Körfez ülkeleri, ABD’nin kâh dost kâh düşman görüntüsü altında “gönülsüz” olsa da, ürettiklerini çıkarıyor, sonra da kazandıkları dolarlarla silah alma zorunluluğunda kalıyor.

Türkiye gibi ülkeler ise kiminle dost kiminle düşman olunup olunmayacağının telaşı içinde ne yapacağını şaşırıyor.

Özellikle Orta Doğu’da doların; petrol, gaz ve su ile savaşı sürüp gidiyor.

Yeri gelmişken; suyun ne denli değerli olduğu veya olacağını belirtmekte yarar bulunuyor. Gerçekten de, İsrail’in hatta Türkiye’nin suya ihtiyacı, yakın yıllarda kendini göstereceğinin sinyalleri şimdiden alınıyor.

Dünyaya muhtaç olduğu enerjinin büyük bir bölümünü sağlayan, Orta Doğu ve Avrasya bölgelerinin daima tehlikenin odağı halinde olması, hepimizi hem düşündürüyor hem de endişelendiriyor.

Nitekim, sözde “Arap Baharı” ve ötesinin asıl nedenlerinin başında petrol geliyor.

Asırlardır insanoğlunun dikkatini sarsan ve çoğu zaman endişeyle üzerine çeken Orta Doğu’ya bakıldığında; çeşitli görüntüler, süreçler, beklentiler ve tehlikeler gözlerden kaçmıyor.

Zaten özellikle öteden beri, çoğu enerji kaynaklarının ve yollarının Orta Doğu’da olması bu bölgeyi daha da “stratejik” hale getiriyor.

Öte yandan, Orta Doğu’yu çoğu zaman buhrana sokan bu stratejik değerin en büyük unsurlarından birinin de Türkiye olduğu görünüyor.

***

Bilindiği gibi Türkiye, uzun yıllardan beri enerjinin güvenli bir şekilde ulaşımını sağlıyor.

Yani Türkiye, bir bakıma “köprü” görevini üstlenmiş bulunuyor.

Dikkat edilecek olursa Türkiye’nin stratejik konumu, özellikle ABD İsrail ve Rusya ile dostlarını iştahlandırıyor.

Bu durum, Türkiye’ye “göz koymanın” planlarını yıllardır yaptırtıyor.

Bir bakıma, küresel güç ve sermayenin, Orta Doğu’dan beklentisi ve istemi, enerji kaynakları ve enerji yollarının güveni ile özetleniyor.

Her şeyden önce, özellikle petrolde büyük paylaşım sorununun çıkmaması için, “güven” önlemleri hayati bir değer taşıyor.

Gezegenimizde, en büyük acının, en büyük kan dökmenin ve en büyük kazanç elde etmenin “petrol” yüzünden kaynaklandığı yıllardır kabul ediliyor.

Petrolün “güç” olduğu varsayımı daha Birinci Dünya Savaşı sırasında çatışma meydanlarında kanıtlandığı biliniyor.

Bütün, süper güçler özellikle ABD, petrol ve diğer enerji maddelerine daima sahip olabilmek için, çeşitli planlar, tuzaklar, çatışmalar hatta savaşlar çıkarmayı gündemlerinden düşürmüyor.

Denilebilir ki, alınması veya elde edilmesi gerekli petrol, gaz ve su için lazım olacak dolarları bir bakıma silah fabrikaları üretiyor.

Böylece, silah satımı veya temini için cepheler açılıyor kanlar akıtılıyor. Tabii ki, bu denklem içinde dinlerden öte, ruhani inanışlar önde yer alıyor. İlginçtir aynı soydan-soptan gelen, aynı dini paylaşan insanlar aynı veya ayrı ayrı ülkelerde birbirlerinden ayrı ve zaman zaman “düşman” olarak yaşıyor.

Param parça olan Arap ırkının, birleşmesine “aynı dinden” olmak bile yardımcı olamıyor.

Enerji kaynağı sahibi olmak ve onu pazarına ulaştırmak daima ya sorun oluyor ya da olmaya namzet bulunuyor.

Gerçekten de yaşadığımız tam bir “petrol çağıdır”.

Kim ne derse desin, Orta Doğu’da uygulamaya aralıklarla konulan tehlikeli senaryolar, siyasi ve askeri planlar, yeni ve daha büyük petrol savaşlarını çağrıştırıyor.

Ne var ki, sadece coğrafi değil, siyasi olarak da gizemini koruyan, pek çok meçhullerin, karmakarışık ilişkilerin, sorunların, dostlukların, ihanetlerin, çatışmaların hüküm sürdüğü Orta Doğu; her şeye rağmen cazibesini sürdürüyor.

ABD’nin “geleneksel” yani uzun vadeli, çok yanlı, değişken ve tehlikeli Orta Doğu politikası, şimdi de “saldırı tehditleri” savuruyor.

Özellikle, İran, Suriye, Filistin ve hatta Türkiye üzerinde kurulmaya başlanan baskı gittikçe şiddetlenmeye namzet görünüyor.

Gerçekten de, ABD ve özellikle “muhteris” Başkanı Trump, İsrail’i arkasına alarak ve birkaç Arap ülkesine de el uzatarak Orta Doğu’da yeni sınırlar oluşturmak gayretkeşliğini inatla sürdürüyor.

ABD’nin Tahran’a nükleer anlaşmazlığı zaten bir türlü “ateşi düşmeyen” bölgede tansiyonu gittikçe yükseltiyor.

Yıllardır, dünyanın endişeyle odaklandığı Orta Doğu’da, tarihi bir “trajedi” kendini bir kez daha gösteriyor.

Yüce Allah’ın kutsal elçileri Peygamberlerin bile, “barış” ve “huzur”u sağlamak üzere, Orta Doğu’dan çıktığı düşünülürse, ne “derin” bir coğrafyanın karşımıza dikildiği, kendiliğinden anlaşılıyor.

Asırlardır; savaşlar, çatışmalar, isyanlar ve istilalar Orta Doğu’nun adeta hamurunu oluşturuyor.

ABD-İran anlaşmazlığının şimdiden doğurduğu atmosfer, başta Orta Doğu olmak üzere Avrupa’yı da yakından ilgilendiriyor ve endişelendiriyor.

ABD Merkez Kuvvetler’in yeni Komutanı Orgeneral Kenneth McKenzie, Orta Doğu’da en büyük tehdidin İran olduğunu vurgulayarak, “İran ile savaşın peşinde değiliz ama ortaya çıkacak muhtemel bir duruma karşı koyacak şekilde Orta Doğu’da ve dünya çapında esnek ve teyakkuzda olan bir askeri gücümüz var” açıklamalarında bulunması, “küresel savaş” işaretleri de veriyor.

Her türlü ültimatomu reddettiklerini vurgulayan AB, Tahran’ın nükleer anlaşmadaki taahhütlerini kısmen durdurmaya yönelik beyanının büyük endişeyle karşılandığını duyurması dikkatleri çekiyor. Nitekim, Ordunun küresel savaş düzenine göre çalıştığını belirten McKenzie “Bizim içinde olacağımız çatışma büyük ihtimalle bölgesel olmaktan ziyade bölgeler arası olacak” diye büyük bir tehdidi içeriyor.

Bu arada, İran yönetiminden “nükleer uyarı” yapılması da, yeni bir derinliği ortaya atıyor.

Aslında, kan ve barut içinde, acılarla günümüze gelindiğinde İsrail’in kötü emelleri, ABD tarafından ortaya atılan Büyük Orta Doğu Projesi ile yeniden su üstüne çıkıyor.

Daha önceleri belirttiğimiz gibi projenin, ucunda İran’ın parçalanıp üç hatta dörde ayrılmasından sonra kurulacak devletçiklerle ABD ve İsrail’in hakimiyet sağlaması kalıyor.

Tabii ki, bu projenin İran’ın yanı sıra Suriye, Irak, Filistin, Yemen hatta Türkiye’ye zaman içinde büyük zararlar vermesi tehlikesi şimdiden zihinleri kurcalıyor.

Öte yandan, gerek ABD-İran sürtüşmesi ve buna AB ülkelerinin gösterdikleri tepki, gerek 9 Mayıs’ın “Avrupa günü” olması münasebetiyle Marmara Grubu Vakfı’nın düzenlediği toplantıda Türkiye’nin konumu ele alınırken yapılması gerekli girişimler bile beraberinde çeşitli uyarılar çağırıştırıyor.

“Günümüzde Avrupa Birliği’ni Nasıl Tartışmalı Ne Yapmalı” konulu panelde Başkan Yardımcısı Engin Köklüçınar’dan sonra AB Platformu Başkanı Müjgan Suver ‘’Demokrasi İçin Türk Gençliği ve Kadınlar’’ projesinin ve AB günü’nün açılış konuşmasının yanı sıra gençlerin ve kadınların demokratik süreçlere katılım ve farkındalıklarının arttırılması için verilecek kapsamlı eğitim ve uygulamalarla bu sürecin nasıl daha hızlı ve etkili bir şekilde yürütülebileceği konusunda tartışmalar öneriyor.

Gazeteci yazar- Nur Batur, Avrupa Birliği başlığı yeni paradigmalarla tartışılarak, yenilikçi ve farklı bakış açılarının süreci iyileştirme ve geliştirme konusunda sağlayacağı katkının büyük olduğunu öne sürüyor.

Okan Üniversitesi AB Bölümü Öğretim üyesi Doç. Dr. Zeynep Alemdar ve Avrupa Takım üyesi Can Baydarol’un da katılımcılar arasında olduğu panelde “Demokrasi için Türk Gençliği ve Kadınlar” projesinin yer alması ve yenilikçi yaklaşımlarla desteklenecek olan gençler ve kadınların karar alma mekanizmaları üzerindeki olumlu etkisinin Avrupa Birliği ilişkileri sürecinin iyileştirilmesi konusunda önemli bir faktör olacağı belirtiliyor.

Dış politikada “duygulara” yer verilmemesi gereği üzerinde durulurken, “Türkiye’nin fırsatları tepmemesi”ne de, dikkatler çekiliyor.

Sömürgecilik de denilebilir aslıda..  Ancak, kısır döngü içerisinde üretende, tüketende istediklerini alırlar. Liberal ve ümmetçi takımının aynı paydada buluştuğu bir düşünce yapısına sahip olmaya başlaması, sanırım hızlanan teknoloji sayesinde dahada ilerliyor.. Çünkü kapitalizm, insanlara sürekli kendini geliştirme zorunluluğu getiriyor. Kendini geliştirmek içinse teknolojiye ihtiyaç duyuyor insanoğlu.. ve yenilikleri takip etmek  zorunda kalıyor. Dolayısıyla tüketim başlıyor.

Kapitalizm sistemi, özünde bir tarafı zenginleştirirken diğer tarafın fakirleşmesidir. En cazip ve büyülü tarafı da, bunu insanlara hissettirmeden yapmasıdır. Sinsice kuşatır insanı. Şöyle ki; Bir kredi kartı mağduru ta ki icralık olana kadar kartların cazibesiyle tüketime devam eder. Her şey o kadar caziptir ki fark edemez tehlikeyi.. Kapitalizmin yarattığı “kredi kartı terörünün” pek çok insanın hayatında da çöküntülere, felaketlere sebep olduğunu hepimiz biliyoruz.

Kapitalizmin emrettiği “tüket”.! acımasızdır.. Işıltılı, pırıltılı bir yaşam, güzel marka giyimler, kafeler, oteller, avmler, lüks arabalar, cep telefonlarının albenisi, vs. bunlar kapitalizmin en sevdiği şeylerdir. Çünkü kapitalizm insanların düşünmesini istemez. Sadece o cazibeye kapılıp tüketmenizi ister.

En dehşet verici tarafıda; sizin ideallerinizi, düşünsel ve kültürel değerlerinizi, tüm kitlesel hareketleri, market değeri olan “nesne” lere dönüştürebilmesidir.

Hepimizi birer tüketim canavarı’na dönüştürebilen, özgürlüğümüzü bile sömüren, üreticilerin hergün karşımıza yeni bir cazip teklifle sunduğu nesnelerle çıktığı sürece bu sistemden vazgeçmemiz mümkün görünmüyor.

Ama unutmayalımki; kapitalist sistem bizlerin gözünü boyadığı sürece tüketime hesapsızca devam ederek bir başka yerde sistemi elinde tutanların ekmeğine yağ sürmüş olacağız. Ha sadece yağ sürmekle kalsak yinede şanslıyız. Ancak bizlerin her tükettiği şey birilerinin daha fazla kazanma hırsını tetikleyecek ve pek çok insanın hayatına mal olabilecek sonuçlar doğuracak.. Çünkü kapitalist sistem felaketlerle besleniyor.! Birileri savaşsın, felaketler olsun ve tüketime ihtiyaç duyulsun.

Her ne kadar yadırga sakta, kapitalizm hayatımızın bir parçası. Kontrollü olduğumuz sürece kapitalist sistemin bizi yönetmesine izin vermeyiz. Eğer kontrolsüz davranıyorsak ve bu cazibeye kapılıyorsak bu sistemin içinde kaybolmaya mahkumuz demektir.