Türkiye, enerji dönüşümünde büyük bir adım daha atıyor. SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin “Türkiye’nin Karbonsuzlaşma Sürecinde Yenilenebilir Hidrojen: Öncelikli Uygulama Alanları ve Politika Önerileri” raporu, ülkenin yeşil hidrojen kullanımında atacağı stratejik adımları ve bu alandaki potansiyel kazanımları gözler önüne seriyor. Rapora göre, 2053 yılına kadar Türkiye’nin yenilenebilir hidrojen kullanımı, yaklaşık 130 milyar ABD doları ekonomik fayda sağlayabilirken, fosil yakıtların yerine geçerek 1.025 milyon ton karbondioksit emisyonunun azaltılması hedefleniyor.
Yeşil Hidrojen Nedir ve Neden Önemlidir? Yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen yeşil hidrojen, enerji-yoğun sektörlerde karbonsuzlaşmayı mümkün kılan çevre dostu bir alternatiftir. Elektrifikasyonun tek başına yetersiz kaldığı alanlarda, hidrojen hem yakıt hem de hammadde olarak kullanılabiliyor. Bu yönüyle yeşil hidrojen, yalnızca Türkiye’nin enerji bağımsızlığına katkıda bulunmakla kalmıyor, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılmasında kritik bir araç olarak öne çıkıyor.
Hangi Sektörler Hedefte? SHURA’nın analizlerine göre, yenilenebilir hidrojenin Türkiye’de ilk aşamada uygulanabileceği öncelikli sektörler şöyle sıralanıyor:
- Gübre ve Amonyak Üretimi: Hammadde olarak kullanılarak tarımsal üretimin karbonsuzlaştırılması hedefleniyor.
- Demir-Çelik Sanayi: Yüksek sıcaklık gerektiren üretim süreçlerinde indirgeyici ve ısı kaynağı olarak kullanımı öngörülüyor.
- Kimya ve Petrokimya Sektörleri: Hem hammadde hem de alternatif yakıt olarak önemli bir potansiyele sahip.
- Cam ve Seramik Üretimi: Orta-uzun vadede yüksek sıcaklıklı proseslerde hidrojenin kullanımı planlanıyor.
- Ulaştırma Sektörü: Özellikle uzun mesafe taşımacılığında fosil yakıtların yerine hidrojen türevlerinin kullanımı öncelikli hedefler arasında.
Ekonomik ve Çevresel Katkılar 2053 yılına kadar öngörülen 130 milyar dolarlık ekonomik fayda, enerji ithalatının azaltılması ve enerji sektöründeki dışa bağımlılığın kırılması açısından hayati önem taşıyor. Bununla birlikte, 1 milyar tonun üzerinde karbondioksit emisyonunun önüne geçilmesi, Türkiye’nin Paris Anlaşması ve Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi uluslararası taahhütlerine uyum sağlamasına yardımcı olacak.
Politika Önerileri ve Stratejik Adımlar SHURA raporunda, yeşil hidrojen kullanımının yaygınlaştırılması için bir dizi politika önerisi de sunuldu:
- Sektör Önceliklendirme: Elektrifikasyonun yetersiz kaldığı alanlarda hidrojenin kullanımının hızlandırılması.
- Yeni Yenilenebilir Enerji Santralleri: Hidrojen üretiminde mevcut santraller yerine, eklenebilirlik (additionality) prensibi doğrultusunda yeni tesisler kurulmalı.
- Yerli Üretim ve Mali Teşvikler: Yerli hidrojen üretimini destekleyecek teşvik mekanizmaları devreye sokulmalı.
- Teknik ve Güvenlik Standartları: Sanayi ve enerji sektörlerinde hidrojenin güvenli kullanımı için yasal düzenlemeler yapılmalı.
- Kamu-Özel Sektör İşbirliği: Yatırımların finansmanında kamu-özel ortaklıklarına ağırlık verilmeli.
- Lojistik Altyapı Çalışmaları: Hidrojenin taşınması ve depolanması için liman ve havaalanlarının altyapıları güçlendirilmeli.
- Merkezi Koordinasyon: Üretim ve tüketim planlarını yönetecek bir kamu kurumu kurulmalı.
Sanayi ve Taşımacılıkta Dönüşüm Başlıyor
Yeşil hidrojenin kullanımında ilk durağın sanayi olması bekleniyor. Özellikle demir-çelik ve kimya sektörleri, karbon ayak izini azaltmak için hidrojen çözümlerine yöneliyor. Ulaştırma alanında ise hidrojenle çalışan ağır vasıta araçlarının yakın gelecekte yollarda olması planlanıyor. Bu adımlar, Türkiye’nin hem sanayide rekabet gücünü artıracak hem de çevre dostu taşımacılık altyapısını güçlendirecek.
Yatırımcıların İlgisi Artıyor
Yenilenebilir hidrojen projelerine olan uluslararası ilgi de artıyor. Özellikle Körfez ülkeleri ve Çin’den gelen yatırımcıların Türkiye’deki hidrojen projelerine ilgisi, ülkenin enerji piyasasında cazip bir pazar olduğunu gösteriyor. Kamu-özel sektör işbirliği ile yürütülecek projeler, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynayacak.
Türkiye, enerji dönüşümünde tarihi bir sürece giriyor. Yeşil hidrojen yatırımları sayesinde hem ekonomik hem de çevresel açıdan büyük kazanımlar elde edilmesi bekleniyor. Karbonsuzlaşma yolunda atılan bu adımlar, yalnızca bugünü değil, gelecek nesiller için daha yaşanabilir bir çevreyi de hedefliyor. Enerji sektöründe bağımsız, çevre dostu ve sürdürülebilir bir gelecek için yeşil hidrojen, Türkiye’nin yeni stratejik gücü olacak.